Viêm amidan mạn tính là tình trạng viêm dai dẳng, viêm đi viêm lại nhiều lần của amidan khẩu cái. Bệnh không những ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống người bệnh, thậm chí có thể dẫn đến một số biến chứng nghiêm trọng.
1. Phân loại viêm amidan mạn tính
Bệnh được chia thành 3 loại sau:
– Viêm amidan thể quá phát: Chủ yếu là sự tăng sinh của mô nang amidan và dẫn đến phì đại toàn bộ amidan, thường gặp ở trẻ em. Kết quả lâm sàng cho thấy amidan ở hai bên thành họng sưng to, lấn vào làm hẹp khoang họng.
– Viêm amidan thể xơ teo: Thường gặp ở người lớn. Nguyên nhân chủ yếu là do mô kẽ amidan bị xơ hóa, gây co thắt khiến amidan nhỏ hơn và teo mô nang. Các phát hiện lâm sàng cho thấy amidan nhỏ, mặt gồ ghề lỗ chỗ hoặc chằng chịt xơ trắng, biểu hiện của viêm nhiễm nhiều lần. Amidan mất vẻ mềm mại bình thường, ấn vào có thể thấy phòi mủ hôi ở các hốc.
– Viêm amidan hốc mủ: Chủ yếu là do một lượng lớn thối rữa trong các hốc của amidan, hình thành tình trạng viêm mạn tính, thậm chí là u nang và áp xe, cũng có thể dẫn đến sẹo mô nang amidan. Biểu hiện lâm sàng cho thấy bề mặt amidan nhiều hốc và khe, chứa đầy chất bã đậu và thường có mủ trắng. Khi vòm miệng bị ép, một lượng lớn chất thối rữa hoặc cặn đậu tràn ra từ amidan. Những bệnh nhân như vậy có hơi thở hôi rõ ràng hơn.
2. Cách chẩn đoán bệnh
Chẩn đoán có thể được xác nhận bằng khám tổng quát và không cần khám đặc biệt.
– Tiền sử bệnh: Có tiền sử viêm amidan cấp tính, hoặc có tiền sử viêm amidan cấp tính tái phát, dễ bị cảm lạnh.
– Triệu chứng chủ quan: Tương tự như viêm họng mạn tính, chủ yếu là đau nhẹ hoặc ngứa ran ở cổ họng, khô và khó chịu, cảm giác có dị vật, ho hoặc hôi miệng, đôi khi ho hoặc khạc ra chất dạng hạt màu trắng vàng, có mùi nồng (ra từ hố amidan, phân biệt với viêm họng mạn tính không có triệu chứng này).
Các triệu chứng toàn thân không cụ thể và không rõ ràng. Có thể bao gồm táo bón, sốt nhẹ kéo dài, mệt mỏi, dễ mệt mỏi và nóng ở tay, chân, tim,…
– Thăm khám: Amidan sưng tấy mạn tính, hoặc bề mặt amidan không đều, có sẹo hoặc mạch máu giãn ra; hoặc mủ tràn ra từ amidan khi ấn.
Vì vậy, viêm amidan mạn tính nhẹ (amidan không sưng to, không có chất tiết bám trên bề mặt và không có vết sẹo rõ ràng) rất dễ bị bỏ qua và chỉ được chẩn đoán là viêm họng mạn tính.
3. Viêm amidan mạn tính có thể gây ra những biến chứng gì?
Bệnh này có thể gây ra nhiều biến chứng, thậm chí có biến chứng rất nguy hiểm.
– Các biến chứng tại chỗ và cơ quan lân cận: loét khe amidan, sỏi amidan, viêm thanh khí phế quản, viêm mũi xoang, viêm họng mạn tính, viêm tai giữa cấp tính (viêm tai giữa có mủ và viêm tai giữa không mủ)…
– Các biến chứng toàn thân: Những biến chứng phổ biến hơn bao gồm viêm khớp, sốt thấp khớp, viêm nội tâm mạc, viêm thận, viêm niệu đạo cấp,…
Sở dĩ bệnh này khó chữa chủ yếu là do amidan có nhiều hố sâu, vi khuẩn ẩn sâu trong đó, thuốc toàn thân khó phát huy tác dụng, thuốc bôi tại chỗ cũng khó tiếp cận. Tổn thương có thể tồn tại lâu dài, khiến bệnh viêm amidan dễ tái phát. Vì vậy, đối với đợt viêm amidan cấp tính đầu tiên, phải dùng đủ liều lượng và đủ liệu trình điều trị. Thuốc toàn thân và thuốc bôi tại chỗ phải được sử dụng đồng thời để chữa khỏi hoàn toàn và ngăn ngừa tiến triển thành viêm amidan mạn tính.
Như vậy, viêm amidan mạn tính nguy hiểm do có thể gây các biến chứng tại chỗ, biến chứng gần và biến chứng xa. Việc điều trị viêm amidan cần được tuân thủ chặt chẽ để ngăn ngừa tiến triển thành bệnh mạn tính, ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống của người bệnh.
>>> Xem thêm: Viêm amidan một bên: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị
